خیلی ها فکر می کنند که اصطلاح “تنبلی روده” اشاره به هضم کند دارد. هضم آهسته بیش از آنکه یک بیماری باشد، نشانه یک بیماری است. شخصی که هضم کند دارد ممکن است علائم دیگری مانند تحرک کم روده، یبوست و فشار زیاد هنگام اجابت مزاج را هم تجربه کند.
در ادامه با ما همراه باشید تا دلایل ایجاد تنبلی روده و علائمی که ممکن است با آن همراه باشد را بدانید. ما همچنین روش های درمانی مختلفی را که می توانند به هضم مناسب کمک کرده و علائم تنبلی روده را کاهش می دهند را بیان می کنیم.
تنبلی روده چیست و آیا واقعی است؟
فرد مبتلا به تنبلی روده ممکن است نفخ شکم و درد را هم تجربه کند. تنبلی روده یک بیماری پزشکی قابل تشخیص نیست. با این حال، خیلی ها فکر می کنند که اصطلاح “تنبلی روده” اشاره به هضم کند دارد. هضم آهسته باعث کم کاری روده می شود، که پزشکان آن را یبوست ترانزیت کند (STC) می نامند.
افراد مبتلا به یبوست ترانزیت کند مدفوعی بسیار سفت دارند و عبور مدفوع سخت مشکلاتی را برای آنها به وجود می آورد و می تواند منجر به عوارضی مانند بواسیر و تحریک دردناک روده شود. البته برخی از افراد هم بعد از استفاده طولانی مدت از مسهل های تحریک کننده، دچار هضم آهسته می شوند. برخی از این داروها عبارتند از:
- روغن کرچک
- گلیکوزید سنا (تحریک کننده ی مخاط روده)
- بیزاکودیل (یک داروی ضد یبوست قوی در درمان کوتاه مدت)
ملین های تحریک کننده باعث تحریک حلقوی کند می شوند – مجموعه ای از انقباضات عضلانی که بدن برای انتقال مواد غذایی از طریق دستگاه گوارش استفاده می کند. با گذشت زمان بدن می تواند به این تحریک وابسته شود و ممکن است دچار کمردرد یا حرکت حلقوی کندتر شود.
با این حال، برخی از افراد ممکن است نیاز به ملین های تحریک کننده داشته باشند. در این صورت استفاده از کمترین دوز ممکن بسیار مهم است و به یاد داشته باشید که فقط برای مدت کوتاهی به دارو تکیه کنید.
بیشتر بخوانید: بهترین ورزش برای درمان یبوست
آیا یبوست باعث بیماری شقاق می شود؟
در جواب این سوال باید بگوییم که تنبلی روده، مشکلات فراوانی برای فرد بیمار ایجاد می کند که یکی از این موارد شقاق یا فیشر می باشد. شقاق باعث ایجاد شکاف و زخم های عمقی یا سطحی در اطراف مقعد می شود. برای درمان شقاق باید اقدامات لازم را سریعا انجام دهید تا باعث پیشرفت بیش از حد این بیماری نشود.
علائم تنبلی روده
علائم زیر ممکن است باعث هضم کند شوند:
- حالت تهوع
- عفونت روده ها
- نفخ شکم و درد
- احساس افسردگی
- عبور مدفوع کمتر از حد معمول
- احساس کم تمایل حرکت روده
- در هفته کمتر از چند بار حرکت روده داشته باشید
- مبتلا شدن به بیماری هایی همچون بواسیر، شقاق و..
علل تنبلی روده
چندین دلیل بالقوه برای کاهش هضم و یبوست ترانزیت کند وجود دارد. آنها شامل موارد زیر هستند:
استفاده ملین: افرادی که برای مدت طولانی از ملین های تحریک کننده استفاده می کنند ممکن است برای عبور مدفوع بدون آنها تلاش کنند.
داروها: برخی از داروها از جمله مواد افیونی ممکن است هضم را کند کرده و باعث یبوست شود.
مصرف فیبر: خوردن فیبر بیشتر می تواند به بسیاری از اشکال یبوست کمک کند، اما بیشتر می تواند STC را بدتر کند. فیبر میزان مدفوع در روده را افزایش می دهد، که برای شخص مبتلا به STC مفید نیست، چون باعث مانع عبور مکرر و موثر مدفوع می شود.
انسداد جسمی: رشد یا انسداد جسمی در دستگاه گوارش ممکن است هضم را کند کند.
سندرم روده تحریک پذیر (IBS): این مورد باعث یبوست، گاز، اسهال و سایر مشکلات گوارشی می شود. پزشکان کاملا نمی دانند که چه عواملی باعث ابتلا به بیماری IBS می شود. با این حال، محققان نشان داده اند که افراد مبتلا به IBS نسبت به نحریک روده هایشان حساس می شوند.
بیماری تیروئید: برخی از افراد مبتلا به تیروئید کم تحرک یا کم کاری تیروئید، یبوست مزمن و هضم کند را تجربه می کنند.
آسیب عصبی: آسیب به اعصاب مختلف در دستگاه گوارش می تواند هضم را کند کند و باعث علائم STC شود. آسیب های عصبی مانند نخاع یا صدمات مغزی آسیب زا نیز ممکن است هضم را کند کند.
هضم آهسته تنها علت یبوست نیست. برخی از دلایل احتمالی دیگر عبارتند از:
- عادات ناسالم روده مانند تأخیر در حرکات روده
- بواسیر
- آسیب به عضلات مقعد
- اختلال عملکرد لگن
- اختلالات رشد
- زوال عقل
تشخیص
تنبلی روده یک علامت است و یک بیماری پزشکی قابل تشخیص نیست. به این ترتیب، فردی که هضم کند را تجربه کرده است، باید برای تشخیص به پزشک مراجعه کند.
داروهای سنتی یبوست، مانند خوردن فیبر یا نوشیدن آب بیشتر، ممکن است برای STC مؤثر نباشد. به همین ترتیب، مهم است که پزشک درباره علائم و سوابق پزشکی اطلاعات دقیق و دقیقی را دریافت کند. این اطلاعات به آنها در تشخیص دقیق کمک می کند.
یک پزشک همچنین ممکن است معاینه فیزیکی را انجام دهد تا ناهنجاری های داخل روده و مقعد را بررسی کند. برخی از پزشکان ممکن است سلامت عضلات کف لگن را ارزیابی کنند.
آنها همچنین ممکن است از آزمایشات و روشهای تشخیصی مانند کولونوسکوپی برای تشخیص هرگونه ناهنجاری در دستگاه گوارش استفاده کنند.
درمان تنبلی روده
درمان هضم آهسته و STC به علت خاص بستگی دارد. بعضی اوقات ممکن است پزشک نتواند دلیل پزشکی هضم کند یا STC را تشخیص دهد. در این حالت، باید به فرد کمک کرد تا با انجام درمان های مختلف، علائم بیماری خود را پیدا کند.
برخی از درمان های بالقوه هضم آهسته و STC شامل موارد زیر است.
کنترل میزان مصرف فیبر
افزایش قابل توجه فیبر موجود در رژیم غذایی ممکن است STC را بدتر کند. با این وجود، مصرف بسیار کم فیبر هم باعث می شود مدفوع سخت و دشوار شود. فرد باید درمورد میزان دریافت فیبر مناسب، از پزشک خود کمک بگیرد.
کاهش مصرف ملین های محرک
افراد مبتلا به STC ممکن است متوجه شوند که ملین های محرک علائم آنها را بدتر می کند. آنها باید استفاده از این ملین ها را کاهش دهند و در مورد درمان های جایگزین با پزشک خود مشورت کنند.
التهاب و ورم
در ورم روده ها، مایعی که داخل روده ها وجود دارد به درون روده ها ریخته شده و باعث التهاب روده می شود. ورم ممکن است به فرد در حرکت روده اش کمک کند. با این حال، مشورت کردن با پزشک در مورد استفاده طولانی مدت از این درمان مهم است.
آموزش مجدد روده
آموزش مجدد روده یک روش درمانی برای اختلالات روده مانند STC است. برخی از روش های درمانی روده از بیو فیدبک استفاده می کنند تا به فرد کمک کند تا روده خود را به طور مرتب خالی کند.
روشهای مختلفی برای ارائه بیوفیدبک وجود دارد. یک روش شامل قرار دادن الکترودها روی روده است تا فرد بتواند فعالیت عضلات روده خود را ببیند یا بشنود. سپس فرد می تواند از این بازخورد برای درک بهتر حرکات روده و بازآموختن عضلات استفاده کند.
عمل جراحی
در موارد بسیار نادر و شدید حرکات آهسته یا ناکافی روده، ممکن است پزشک برای نصب کیسه کولوستومی جراحی را توصیه کند. کیسه کولوستومی به طور کلی فقط برای افرادی که به دلیل اختلال عصبی زمینه ای، یبوست شدید و بی اختیاری مدفوع دارند مناسب است.
تحریک الکتریکی متناوب
تحریک الکتریکی تداخلی با استفاده از جریانهای الکتریکی بدون درد باعث افزایش سرعت هضم و بهبود عملکرد اعصاب در دستگاه گوارش می شود. این درمان ممکن است یک جایگزین مؤثر برای جراحی باشد.
راهکار های پیشگیری از تنبلی روده
راه حل هایی که از تنبلی روده جلوگیری می کنند، عبارتند از:
- خواب کافی
- خوردن غذاهای سرشار از فیبر
- داشتن آرامش و دوری از استرس
- نوشیدن مایعات فراوان به طور منظم
- پرهیز از نشستن های طولانی مدت و کم تحرکی
نتیجه گیری
پس به طور کلی، می توانیم بگوییم که عواملی مثل بی تحرکی، مصرف کم مایعات، نداشتن تغذیه سالم و… باعث مبتلا شدن فرد به بیماری تنبلی روده خواهند شد که خطراتی همچون بد خلقی و افسردگی، درد شدید در هنگام دفع و حالت تهوع را به همراه دارد. پس بهتر است در این مواقع، سریع تر به پزشک متخصص مراجعه کنید تا درمانی اصولی روی شما صورت گیرد.
چرا شفا کلینیک؟
شفا کلینیک به عنوان یکی از اولین مراکز درمان بیماری های مقعدی نشیمنگاهی با لیزر در تهران و لیزر بواسیر آماده است تا خدمات درمانی خود را در اختیار شما عزیزان قرار دهد. با یک تماس شما به دکترهای مجرب این مجموعه معرفی می شوید و می توانید کار درمان خودتان را شروع کنید.
این نکته رو فراموش کردم که بیشتر مواقع برای دفع از آب گرم استفاده میکنم انگار بدنم به این حالت عادت کرده است. ممنون از راهنماییتون
سلام اگر آب و میوه و سبزى بیشتر مصرف کنید بهتر خواهید شد.
سلام. وقت بخیر. من ۴۹ سال دارم. بطور معمول حداقل روز یکبار دفع را دارم. گاهی اوقات با مشکل سفتی مدفوع مواجه میشوم و بعضی اوقات با دردِ ناشی از فشار و بسیار به ندرت با چند قطره خون همراه است، در موارد سفتی مدفوع، با دست و فشار به قسمت تحتانی روده به حرکت روده و تخلیه آن کمک میکردم.قبلا به این نکته توجه ای نکردم ولی در حال حاضر احساس میکنم که گاهی در حالت معمولیِ مدفوع هم روده بطور طبیعی کارِ کامل تخلیه را انجام نمیدهد و من بطور غیرارادی به روده کمک میکنم. سوالم این است که آیا من به تنبلی روده یا یبوست مبتلا شده ام؟ در ضمن من سعی میکنم مرتب پیاده روی داشته باشم. ممنون از شما
سلام اگر آب و میوه و سبزى بیشتر مصرف کنید بهتر خواهید شد.
سلام دکترعزیز من تنبلی روده دچارشدم
حدود سه سال است.دکترابتدا کاستریکس باریج داد الان این موجب میشه رودها نرم بشه وبیرون زدگی روده داشته باشم.دوسه روز می مانم وقتی دفع انجام نمیشه،مجبور میشم سی لاکس یا بیزاکودیل بخورم.لطفا راهنمایی کنید.
سلام درمان شما نیاز به زمان دارد و باید تحت نظر فوق تخصص گوارش باشد
سلام من ۳۶ سالمه . سبزیجات و آب فراوان هم مصرف میکنم . اما اگر ملین مصرف نکنم .شاید ۱۰ روز یه بار برم دشویی این مشکل مادر زادی هست که در دوران نوزادی درمان نشده . مشکل باعث بزرگ شدن شکم و بی حوصلگی و و گاهی اوقات سردرد و حالت تهوع در من میشه . خوب چه طور تنبلی روده رو برطرف کنم
سلام تنها راه مراجعه به فوق تخصص گوارش جهت بررسى علت و سپس درمان و تحت نظر بودن براى حداقل یکسال تا بتوانید نتیجه بگیرید
باسلام
من چند روزی یبوست شدید داشتم وبعد از اینکه تونستم با خوردن بعضی از میو ها و آب برطرفش کنم
بااینکه یبوست ندارم نمیتونم مدعوف رو کامل دفع کنم
چی کار کنم مشکل چیه؟
سلام
همین کارهایى که تا الان کرده اید ادامه دهید و بهتر خواهید شد.