زخم مقعدی به پارگی یا خراشی گفته می شود که در داخل یا ناحیه اطراف مقعد، ظاهر می شود. علائم و شدت زخم های مقعدی، بسته به علت و محل بروز، متفاوت هستند. این عارضه، در تمامی گروه های سنی مشاهده می شود.
علائم زخم مقعدی
- احساس درد شدید
- خونریزی مقعدی هنگام اجابت مزاج
- سوزش و خارش در ناحیه داخل یا اطراف مقعد
برای خونریزی مقعدی به چه دکتری مراجعه کنیم؟
علت زخم شدن مقعد
از اصلی ترین علل ابتلا به زخم مقعدی، می توان موارد ذیل را بر شمرد:
یبوست
خشکی مدفوع و یبوست طولانی و مزمن، به علت آسیبی که به هنگام اعمال فشار به ناحیه مقعد وارد می کنند، از متداول ترین دلایل بروز زخم های مقعدی در افراد محسوب می شوند.
پماد درمان زخم مقعدی در اثر یبوست
رابطه مقعدی
زخم شدن مقعد، از شایع ترین پیامد های تکرار رابطه مقعدی است. رابطه جنسی مقعدی به علت عواقب آسیب زایی که برای بانوان به همراه دارد، از سوی پزشکان توصیه نمی شود.
آیا رابطه مقعدی باعث بواسیر می شود؟
شقاق یا فیشر
شقاق مقعدی یا آنال فیشر، زخم مقعدی است که به علت فشار بیش از حد در ناحیه رکتوم، به شکل یک شکاف یا ترک خوردگی روی لبه داخلی مقعد ایجاد می شود.
بواسیر یا هموروئید
تورم و التهاب رگ های داخلی روده که بواسیر یا هموروئید نام دارد، به شکل زخم مقعدی در مجرای تحتانی این ناحیه ظاهر می شود.
فیستول
آبسه یا عفونت زیر پوست اطراف مقعد، به ایجاد مسیر تونل مانندی در این ناحیه منجر می شود که به آن فیستول می گویند. گسترش عفونت فیستول به سطح بیرونی پوست، به ایجاد زخم های مقعدی منجر می شود.
تنگی دریچه مقعد
ایجاد فشار در ناحیه مقعد به علت تنگی دریچه آن، باعث بروز زخم های پوستی می شود. تنگی مقعد، در نتیجه وراثت، اسهال مزمن، عفونت یا به عنوان یکی از عوارض جراحی شقاق و بواسیر بروز پیدا می کند.
راه های درمان زخم مقعدی
در ادامه ۴ روش درمان زخم اشاره می کنیم که درمان خانگی اولین راه درمانیست.
درمان زخم مقعدی در خانه
در صورتی که زخم مقعد، صرفا به صورت یک خراش سطحی بروز پیدا کرده باشد، می توان از روش های درمان خانگی برای درمان آن بهره برد. موثر ترین راهکار های درمان زخم مقعد در خانه، موارد ذیل را در بر می گیرند:
- تحرک و فعالیت بدنی منظم
- نوشیدن ۸ تا ۱۰ لیوان آب در روز
- استفاده از آلوئه ورا روی محل عارضه
- گنجاندن وعده های سرشار از فیبر در برنامه غذایی روزانه
- اصلاح عادات دفع (اجتناب از اعمال فشار هنگام اجابت مزاج)
دارو درمانی
دارو درمانی زخم مقعدی، به علت عوامل گوناگون این عارضه، تنها باید با مشورت پزشک صورت گیرد. برخی از زخم های مقعدی حاصل از بیماری های مقعدی جدی، با دارو قابل درمان نیستند. اما گروهی از پماد های موضعی مثل نیتروگلیسیرین، لیدوکائین، تتراسایکلین، زینک اکساید و … می توانند در درمان زخم های مقعدی سطحی، کارساز باشند.
پماد تتراسایکلین برای شقاق مقعدی
جراحی سنتی
جراحی زخم مقعد از زمان قدیم یکی از راه های درمانی این عارضه بوده است. در این روش، فرد مبتلا با استفاده از بیهوشی عمومی زیر تیغ جراحی می رود. پس از اتمام جراحی، افراد نیاز به به بستری شدن دارند و ممکن است با عوارض بیهوشی یا دشواری هایی در پانسمان زخم جراحی مواجه شوند.
لیزر زخم مقعدی
لیزر به علت نتیجه موثر، از بهترین راه های درمان انواع گوناگون زخم مقعد با حداقل درد و خونریزی، محسوب می شود. فرآیند درمانی با لیزر معمولا در یک جلسه، به صورت سرپایی و با استفاده از بی حسی موضعی پیگیری می گردد. بیمار، بلافاصله بعد از عمل لیزر مرخص می شود، به پانسمان نیازی ندارد و زخم یا اسکاری روی بدن وی مشهود نخواهد بود.
تشخیص زخم مقعدی
زخم مقعدی، گاهی در بخش انتهایی رکتوم قابل مشاهده است و گاهی نیاز به معاینه داخلی دارد. در تمامی این موارد، پزشک می تواند با یک معاینه فیزیکی ساده، علت زخم مقعد را در بیمار ریشه یابی کرده و به تناسب شدت بیماری، راه درمانی مناسب را پیشنهاد کند.
برای درمان به کدام پزشک باید مراجعه کرد؟
در صورت ابتلا به زخم مقعد، فرد باید به جراح عمومی یا متخصص بیماری های نشیمنگاهی مراجعه کند.
برای بیماریهای مقعدی به چه پزشکی مراجعه کنیم؟
پیشگیری از زخم مقعدی
- مصرف مایعات کافی
- ورزش و فعالیت بدنی منظم
- درمان یبوست و اسهال مزمن
- خودداری از نشستن برای مدت زمان طولانی
- مصرف مواد غذایی فیبردار مثل میوه ها و سبزیجات
چرا کلینیک لیزر شفا؟
کلینیک تخصصی لیزر شفا، به عنوان اولین مرکز درمان بیماری های مقعدی در ایران، از سال ۱۳۸۴ در حال فعالیت است. پزشکان متخصص خانم و آقا در مجموعه شفا، به پشتوانه سال ها تجربه در درمان بیماری های نشیمنگاهی، قادر به پیگیری مناسب ترین راهکار های درمانی از جمله تجویز دارو و لیزر، پس از تشخیص دقیق علت بروز زخم مقعدی هستند.
