یبوست چیست و چه هنگامی خطرناک است و باید به دکتر مراجعه کرد؟

یبوست چیست؟

سفت شدن مدفوع یکی از مشکلات رایج دستگاه گوارش است که به آن یبوست می گویند. یبوست باعث می شود زندگی فرد به مخاطره بیفتد و فرد دردها و ناراحتی زیادی را در ناحیه شکم و مقعد تجربه کند.

از نظر پزشکی در صورتی که مدفوع سفت و خشک شود و با فشار زیادی از ناحیه مقعد تخلیه شود. یا اینکه با وجود فشار زیاد باز دفع ناقصی داشته باشد, فرد به یبوست مبتلا شده است.

برای اینکه دستگاه گوارش هر شخصی درست کار کند باید روده های او به صورت منظم و مثل ساعت کار کنند. تخلیه منظم و راحت روده ها می تواند تضمینی برای سلامت دستگاه گوارش باشد.

حالا اگر روده ها به خوبی تحریک نشوند و یا حرکت آنها به کندی انجام شود, بافت های دیوار روده ها شروع به جذب آب مواد غذایی در حال دفع می کنند. این کار هم باعث می شود تا مدفوعی که قرار است از راه مجرای مقعدی تخلیه شود بسیار سفت و خشک باشد.

خشکی و سفت بودن مدفوع می تواند هم به روده ها و هم به مجرای مقعد آسیب های جدی بزند. همچنین حرکت مدفوع در روده ها و مجرای مقعد به سختی انجام می شود و فرد در این نواحی احساس درد زیادی خواهد کرد.

علت ایجاد یبوست

یبوست بیماری رایجی است که بسیاری از افراد در طول سال به آن مبتلا می شوند. سبک زندگی انسان امروزی این بیماری را در بین همه مردم همه گیر کرده است. بیشترین تاثیر را هم نحوه تغذیه افراد بر مبتلا شدن به یبوست دارد.

عادت های بد غذایی دستگاه گوارش افرارد را هم با مشکلاتی روبه رو کرده است. با اختلال در سیستم گوارشی تحریک روده هم کم شده و یبوست که نتیجه نارسایی آن است سرباز می زند. در ادامه به صورت فهرست وار علت های ایجاد یبوست را اشاره می کنیم.

• کم آبی بدن
• رژیم غذایی بدون فیبر
• تحرک بدنی کم
• مصرف کم شیر و لبنیات
• مصرف غذاهای چرب و فست فودها
• عوارض ناشی از مصرف برخی داروها
• بارداری
• پیری
• سندروم روده ی تحریک پذیر (IBS)
• استفاده بیش از حد از ملین ها
• تغییر روال عادی زندگی مثل سفر کردن
• به تعویق انداختن دستشویی
• مشکلات و بیماری های گوارشی و روده ای
• اختلالات عصبی مانند بیماری MS
• پارکینسون
• سکته مغزی
• سرطان
• بیماری های سیستیک
• دیابت
• کم کاری تیروئید
• استرس
• افسردگی

علائم یبوست

علائم یبوست در همه بیمارها یکسان نیست و از فردی به فرد دیگر متفاوت ظاهر می شود. در صورتی که موقع دفع مدفوع احساس کردید مدفوع تان سفت و سخت شده و دفع آن سخت است. یا هر کدام از علائم زیر را در خودتان مشاهده کردید, بدانید که به یبوست مبتلا شده اید.

• سفت بودن مدفوع و دفع سخت آن
• ناقص دفع شدن مدفوع
• کم شدن دفعات دفع تا سه بار در هفته
• کم شدن مقدار مدفوع
• درد داشتن در ناحیه معده و گرفتگی معده
• داشتن حس سوزش معده
• کم اشتها شدن در روز
• داشتن تهوع و نفخ
• فشار آمدن به ناحیه شکم
• فشار آوردن در زمان دفع مدفوع
• گرفتگی مقعد

درمان یبوست

برای درمان یبوست باید تا می توانید از غذاهای فیبردار استفاده کنید. برخی از خوراکی های فیبردار مانند لوبیا, زردآلو, نان تهیه شده از آرد کامل, توت‌ ها, کلم بروکلی, آلو، گلابی و سیب, آجیل و سیب‌ زمینی (البته سیب‌ زمینی سرخ‌ کرده نه!) را در رژیم غدایی خودتان قرار دهید.

مواد خوراکی مانند روغن زیتون, لیمو و آب لیمو, آلو و آب آلو, کشمش خیس, تخم رازیانه, انجیر, روغن کرچک, انگور, اسفناج خام, کنجد, روغن تخم کتان, استفاده از قهوه برخی اوقات, جوش شیرین, روغن ماهی, آب سیب, خرما و شیر, ترکیب حاصل از شیر و روغن کرمانشاهی, چای یا دمنوش زنجبیل, کلم و آب کلم, گل قاصدک و غیره می توانند برای درمان یبوست مناسب باشند.

تحرک کافی داشته باشید. سبک زندگی امروزه بیشترین عامل مبتلا شدن به یبوست است. خیلی ها در طول روز به خاطر شغل یا رانندگی تحرک مناسب ندارند. این عامل مهمی در یبوست شدن افراد است. ورزش نکردن حتی به صورت ساده مانند پیاده روی در کنار خوردن عادت های غذایی بد هم ابتلا به یبوست را تسریع می کند.

تا می توانید آب بنوشید. آب کافی بدن تان را تامین کنید. خوردن یک لیوان آب داغ به صورت روزانه هم کمک زیادی می کند تا یبوست نشوید. حمام آب گرم هم خون را به جریان می اندازد و دستگاه گوارش را به کار می اندازد.

کی به دکتر مراجعه کنیم؟

یبوست چیزی نیست که آن را از دیگران پنهان کنید یا از آن خجالت بکشید. اگر یبوست در زمان مناسبش درمان نشود و دستگاه گوارش با مشکلی روبه رو شود می تواند باعث خیلی از بیمارهای نشیمنگاهی و گوارشی شود.

پس بهتر است از همان زمانی که احساس می کنید علائم یبوست در شما ظاهر شده به دکتر خود در شفا کلینیک مراجعه کنید. دکتر با معاینه و پرسیدن سوالاتی به شدت یبوست شما پی می برد و دارو و درمان مناسب شما را تجویز می کند.

گاهی با یک درمان ساده می توان جلوی مبتلا شدن به بیماری های سخت و دردناک را گرفت. یبوست هم خود عامل بسیاری از بیماری هاست. بهترین کار این است که جلوی یبوست را بگیرید تا به سایر بیماری ها هم مبتلا نشوید.