یبوست یکی از مشکلات شایع گوارشی است که در اثر سفت و خشک شدن مدفوع رخ می‌دهد و دفع را سخت یا ناقص می‌کند. این وضعیت میتواند باعث درد، فشار و ناراحتی در شکم و مقعد شود.
وقتی حرکت روده کند شود، دیواره روده آب بیشتری جذب کرده و مدفوع خشک‌تر می‌گردد. در نتیجه عبور آن دشوار شده و ممکن است به روده و مقعد آسیب وارد کند.
🎙️ پادکست: چه زمانی یبوست خطرناک می‌شود؟
چه زمانی یبوست خطرناک است و نیاز به مراجعه دارد؟
یبوست خفیف معمولاً مشکل جدی ایجاد نمیکند و با تغییر سبک زندگی یا دارو قابل رفع است. با این حال یبوست شدید همراه با علائم هشدار دهنده میتواند یک وضعیت اورژانسی پزشکی باشد که میتواند منجر به بواسیر و یا مشکلات گوارشی شود. شناخت این علائم و اقدام سریع میتواند سلامت فرد را حفظ کند.
علائم هشداردهنده و اقدامات لازم برای مشکلات گوارشی
مدفوع تیره یا خون آلود
| توضیح | اقدام لازم |
|---|---|
| خون تیره: نشان‌دهنده خونریزی در بخش بالایی دستگاه گوارش است. خون روشن: ممکن است از بخش پایین‌تر دستگاه گوارش باشد. دلایل رایج: التهاب روده، زخم، پارگی، هموروئید شدید یا تومور |
هرگونه خون در مدفوع نیازمند مراجعه فوری به پزشک است. |
دردشدید شکم
| توضیح | اقدام لازم |
|---|---|
| آپاندیسیت: التهاب آپاندیس. دیورتیکولیت: التهاب کیسه‌های کوچک در روده بزرگ. فتق گرفتار شده: حالتی که بخشی از بافت در فتق گیر کرده است. |
مراجعه فوری به پزشک و بررسی اورژانسی. |
انسداد مدفوعی
| توضیح | اقدام لازم |
|---|---|
| مدفوع خشک و سفت در روده گیر می‌کند و مانع دفع طبیعی می‌شود.
احساس نیاز به دفع اما ناتوانی در خارج کردن مدفوع درد استفراغ |
پزشک انسداد را خارج کرده و ممکن است داروهای ملین تجویز کند. |
تعداد بسیار کم دفعات دفع
| توضیح | اقدام لازم |
|---|---|
| کمتر از سه بار در هفته دفع مدفوع، به‌ویژه با تغذیه منظم، میتواند نشانه مشکلات جدی مانند انسداد روده باشد.این وضعیت خطر تجمع مدفوع و احتمال پارگی روده را دارد. | فوراً به پزشک یا اورژانس مراجعه کنید. |
یبوست مزمن بدون علائم اورژانسی
| توضیح | اقدام لازم |
|---|---|
| یبوست طولانی‌مدت بدون علائم فوری و خطرناک. | مشاوره با پزشک برای درمان شامل تغییر سبک زندگی، ملین‌ها و نرم‌کننده مدفوع. |
منبع:https://www.medicalnewstoday.com/articles/326957
علت ایجاد یبوست
یبوست بیماری رایجی است که بسیاری از افراد در طول سال به آن مبتلا می شوند. سبک زندگی انسان امروزی این بیماری را در بین همه مردم همه گیر کرده است. بیشترین تاثیر را هم نحوه تغذیه افراد بر مبتلا شدن به یبوست دارد. عادت های بد غذایی دستگاه گوارش افرارد را هم با مشکلاتی روبه رو کرده است. با اختلال در سیستم گوارشی تحریک روده هم کم شده و یبوست که نتیجه نارسایی آن است سرباز می زند. در ادامه به صورت فهرست وار علت های ایجاد یبوست را اشاره می کنیم.
- پیری
- سرطان
- دیابت
- استرس
- بارداری
- افسردگی
- پارکینسون
- سکته مغزی
- کم آبی بدن
- تحرک بدنی کم
- کم کاری تیروئید
- بیماری های سیستیک
- رژیم غذایی بدون فیبر
- مصرف کم شیر و لبنیات
- به تعویق انداختن دستشویی
- مصرف غذاهای چرب و فست فودها
- استفاده بیش از حد از ملین ها
- اختلالات عصبی مانند بیماری MS
- عوارض ناشی از مصرف برخی داروها
- سندروم روده ی تحریک پذیر (IBS)
- تغییر روال عادی زندگی مثل سفر کردن
- مشکلات و بیماری های گوارشی و روده ای
علائم یبوست
علائم یبوست در همه بیمارها یکسان نیست و از فردی به فرد دیگر متفاوت ظاهر می شود. در صورتی که موقع دفع مدفوع احساس کردید مدفوع تان سفت و سخت شده و دفع آن سخت است. یا هر کدام از علائم زیر را در خودتان مشاهده کردید, بدانید که به یبوست مبتلا شده اید.
- گرفتگی مقعد
- داشتن تهوع و نفخ
- ناقص دفع شدن مدفوع
- کم شدن مقدار مدفوع
- داشتن حس سوزش معده
- کم اشتها شدن در روز
- فشار آمدن به ناحیه شکم
- سفت بودن مدفوع و دفع سخت آن
- فشار آوردن در زمان دفع مدفوع
- کم شدن دفعات دفع تا سه بار در هفته
- درد داشتن در ناحیه معده و گرفتگی معده
درمان یبوست
برای درمان یبوست باید تا می توانید از غذاهای فیبردار استفاده کنید. برخی از خوراکی های فیبردار مانند لوبیا, زردآلو, نان تهیه شده از آرد کامل, توت ها, کلم بروکلی, آلو، گلابی و سیب, آجیل و سیب زمینی (البته سیب زمینی سرخ کرده نه!) را در رژیم غدایی خودتان قرار دهید.
مواد خوراکی مانند روغن زیتون, لیمو و آب لیمو, آلو و آب آلو, کشمش خیس, تخم رازیانه, انجیر, روغن کرچک, انگور, اسفناج خام, کنجد, روغن تخم کتان, استفاده از قهوه برخی اوقات, جوش شیرین, روغن ماهی, آب سیب, خرما و شیر, ترکیب حاصل از شیر و روغن کرمانشاهی, چای یا دمنوش زنجبیل, کلم و آب کلم, گل قاصدک و غیره می توانند برای درمان یبوست مناسب باشند.
تحرک کافی داشته باشید. سبک زندگی امروزه بیشترین عامل مبتلا شدن به یبوست است. خیلی ها در طول روز به خاطر شغل یا رانندگی تحرک مناسب ندارند. این عامل مهمی در یبوست شدن افراد است. ورزش نکردن حتی به صورت ساده مانند پیاده روی در کنار خوردن عادت های غذایی بد هم ابتلا به یبوست را تسریع می کند.
تا می توانید آب بنوشید. آب کافی بدن تان را تامین کنید. خوردن یک لیوان آب داغ به صورت روزانه هم کمک زیادی می کند تا یبوست نشوید. حمام آب گرم هم خون را به جریان می اندازد و دستگاه گوارش را به کار می اندازد.
کی به دکتر مراجعه کنیم؟
یبوست چیزی نیست که آن را از دیگران پنهان کنید یا از آن خجالت بکشید. اگر یبوست در زمان مناسبش درمان نشود و دستگاه گوارش با مشکلی روبه رو شود می تواند باعث خیلی از بیمارهای نشیمنگاهی و گوارشی شود.
پس بهتر است از همان زمانی که احساس می کنید علائم یبوست در شما ظاهر شده به دکتر خود در شفا کلینیک مراجعه کنید. دکتر با معاینه و پرسیدن سوالاتی به شدت یبوست شما پی می برد و دارو و درمان مناسب شما را تجویز می کند.
گاهی با یک درمان ساده می توان جلوی مبتلا شدن به بیماری های سخت و دردناک را گرفت. یبوست هم خود عامل بسیاری از بیماری هاست. بهترین کار این است که جلوی یبوست را بگیرید تا به سایر بیماری ها هم مبتلا نشوید.
اگر نیاز به مشاوره پزشکی دارید یا قصد رزرو وقت ویزیت دارید، کارشناسان ما آماده راهنمایی شما هستند
سلام من از بچگی تا ب الان یبوست دارم ماهی یک بار دفع میکنم تقریبا میشه گفت پیش هر دکتریم رفتم از کلونوسکپی بگیر تا عکس رنگی اینام انجام دادم ولی هیچ مشکلی ندارم ن درد دارم ن چیز دیگه ای فقط ماهی یک بار دفع میکنم مشکل از کجاس گیجم????
سلام. از آنجا که براى شما مشکلى ایجاد نمیکند ایراد ندارد و اگر مشکل ساز شد، بهتر است به پزشک متخصص گوارش مراجعه کنید.