بواسیر

بواسیر چیست؟

خیلی از شماها می پرسید که بواسیر چیست؟ بواسیر یا هموروئید همان رگ های ورم کرده ای هستند که در قسمت انتهایی راست روده و مقعد ایجاد می شوند. مواقعی است که دیواره های این رگ ها نازک می شوند و شروع به متورم شدن می کنند و هنگام دفع با خارش و گاهی با خونریزی همراه است. حالا که دانستید هموروئید چیست؟ اگر کوچکترین تغییری در این قسمت ها احساس کردید بهترین کار این است که به پزشک متخصص بواسیر مراجعه کنید.

خیلی از بیمارهایی که به ما مراجعه می کنند نگران و خجالتی هستند. من به شما می گویم که نباید هیچ نگرانی و خجالتی از بابت این بیماری داشته باشید. چون هر چقدر زودتر به پزشک مراجعه کنید راه درمان بواسیر هم سریعتر و کامل تر خواهد بود. پس درمان هموروئید را به تاخیر نیندازید.

شفا کلینیک به عنوان یکی از اولین مراکز درمان بیماری های مقعدی نشیمنگاهی با لیزر در تهران و لیزر بواسیر آماده است تا خدمات درمانی خود را در اختیار شما عزیزان قرار دهد. با یک تماس شما به دکترهای مجرب این مجموعه معرفی می شوید و می توانید کار درمان خودتان را شروع کنید.

علت ایجاد بواسیر

اگر در خانواده شما کسانی بوده اند یا هستند که قبلا به بواسیر مبتلا شدند, احتمال اینکه شما هم به هموروئید مبتلا بشوید زیادتر است. پس علت بواسیر در بیشتر موارد ارثی است. اما افرادی که چاق هستند و یا خانم هایی که دوره بارداری را طی کردند هم بیشتر به بواسیر مبتلا می شوند.

همینطور علت هموروئید می تواند فشار زیاد به ناحیه نشیمنگاه, برداشتن اشیای سنگین, نشستن یا ایستادن طولانی مدت در یکجا, یبوست زیاد و اسهال هم باشد. حالا اگر به بواسیر مبتلا شده باشید با کوچکترین عطسه, سرفه و استفراغی همورئید شما شدیدتر می شود.

علائم بواسیر

علائم بواسیر به روشنی قابل تشخیص است. پس شما به راحتی می توانید علائم بواسیر را متوجه شوید و در اولین فرصت خودتان را برای درمان بواسیر به پزشک برسانید. اما خیلی از بیمارهایی که به مطب من می آیند با اینکه علائم هموروئید در آنها از قبل ظاهر شده, اما دست به کاری نزدند و همینطوری نشسته اند تا بواسیر به مراحل حاد خودش برسد, و بعد که حسابی خودشان را شکنجه داده اند, به پیش من می آیند و انتظار دارند زودتر هم درمان شوند.

اما علائم بواسیر کدام ها هستند؟ در حالت کلی بواسیر با حسی ناخوشایند و درد و خارش در ناحیه مقعد همراه است. خونریزی موقع دفع هم یکی از علامت های شایع بواسیر است. یکی دیگر از علائم هموروئید ایجاد برجستگی هایی در مقعد است. شما هر کدام از این علائم را دیدید سریعتر خودتان را به مطب پزشک برسانید تا در زمان مناسب درمان مناسب تجویز شود و مجبور نشوید درد و اذیت بیشتری را تحمل کنید.

بواسیر را با توجه به بیرون زدگی آن از ناحیه مقعد دسته بندی می کنند. هر چه بیرون زدگی بواسیر بیشتر باشد درجه هموروئید هم بالاتر می رود. هر کدام از این درجه های بواسیر درمان خاص خودشان را دارند.

• درجه یک بواسیر داخلی است و وقتی که شکم به کار می افتد درون مجرای مقعد ظاهر می شود.
• درجه دو بواسیر هم داخلی است و وقتی شکم شروع به کار می کند از مجرای مقعد بیرون می آید ولی دوباره به داخل کشیده می شود.
• درجه سه بواسیر خارجی است و وقتی هموروئید به بیرون مقعد می آید می توانیم با دست آن را به داخل هدایت کنیم.
• درجه چهار بواسیر خارجی است و بواسیر کلا به بیرون مقعد می آید و با هیچ کاری هم داخل نمی رود و همینطور در بیرون مقعد می ماند.

علائم بواسیر داخلی چیست

بواسیر داخلی و بواسیر خارجی داریم. این دسته بندی بر اساس شرایط و محل شروع بواسیر انجام شده است. در هموروئید داخلی رگ های داخل مجرای مقعد ورم می کنند. این بواسیر با چشم دیده یا احساس نمی شود و معمولا درد کمتری هم دارد. فقط در زمان دفع مدفوع با فشاری که برای خروج آن وارد می شود کمی احساس سوزش و گاهی هم خونریزی خواهید کرد.

علائم بواسیر خارجی چیست

بواسیر خارجی در کناره های مقعد ایجاد می شود و ممکن است با هموروئید داخلی همزمان به وجود بیاد. علائم بواسیر خارجی شامل خارش در موقع تحریک روده و خونریزی است. چون پوست دیواره های مقعد نازک هستند و اعصاب زیادی هم در این ناحیه وجود دارد به همین دلیل بواسیر خارجی با درد و خونریزی زیادی همراه است. در هموروئید خارجی وقتی که بواسیر به بیرون می آید خودش را به صورت برجستگی های لزجی نشان می دهد که موقع عبور مدفوع باعث درد زیادی می شود.

علائم بواسیر در زنان

بواسیر در زنان بیشتر در زمان بارداری ایجاد می شود. علائم هموروئید در زنان هم با درد و خونریزی همراه است. از سایر علائم بواسیر در زنان می توان به موارد زیر اشاره کرد.

• خارش و درد در ناحیه مقعد
• برجستگی های بیرون آمده از ناحیه مقعد
• التهاب مقعد
• بی اختیاری مدفوع

همه چیز درباره بواسیر خفیف

بسیاری از بواسیرها جزء بواسیر خفیف هستند. شما با کمی رسیدگی و درمان مختصر می توانید از دست بواسیر راحت شوید. اما اگر بواسیر خفیف را در زمان مناسبش درمان نکنید بواسیر شما شدیدتر خواهد شد و مجبور به تحمل درد زیادی هم خواهید بود و مسلما راه درمان بواسیر هم سخت تر خواهد شد. پس زمانی که احساس کردید در ناحیه داخل مقعدتان ناراحتی هایی دارید هر چه سریعتر به ما مراجعه کنید.

آیا بواسیر خطرناک است؟

خیلی ها از من می پرسند که بواسیر خطرناک است یا نه. در جواب می گویم که هموروئید اصلا خطرناک نیست. اگر بواسیر در زمان مناسب تشخیص داده شود و درمان مناسب آن تجویز شود به راحتی از بین می رود و خطری هم شخص را تهدید نمی کند. هموروئید بیشتر در زمان هایی که با خونریزی همراه است کمی خطرناک می شود، که آن هم به خاطر بواسیر نیست. چون در این حالت احتمال دارد دلیل بیماری شما از بواسیر نباشد بلکه بیماری دیگری داشته باشید که علائم آن با بواسیر مشترک باشد.

پس بهترین کار این است که هر کدام از علائم بواسیر را در خودتان دیدید یا احساس کردید زودتر به یک پزشک مراجعه کنید تا معاینه دقیق شوید. برای پیشگیری از بواسیر هم باید مواردی را رعایت کنید چون رعایت نکردن برخی موارد بواسیر شما را شدیدتر می کند و یا باعث می شود به بواسیر مبتلا شوید.

• همیشه در رژیم‌ غذایی‌ خودتان غذاهای فیبر دار داشته باشید.
• غذاهای فیبردار بخورید تا یبوست نشوید.
• در یکجا بیشتر از حد نایستید یا ننشینید.
• مواظب باشید تا چاق نشوید.

به یاد داشته باشید که بواسیر به تنهایی بیماری حساب نمی شود. بواسیر یک مشکل موضعی است که با کمی مراقبت و رسیدگی به خودتان می توانید جلوی آن را بگیرید. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره بیماری بواسیر یا همان هموروئید می توانید با شفا کلینیک در ارتباط باشید و اطلاعات پیشگیرانه خوبی از همکاران ما دریافت کنید.

انواع بواسیر

انواع بواسیر با توجه به شرایط بواسیر و محلی که بواسیر در آن ایجاد می شود مشخص می شود. بواسیر دو نوع دارد که با نام های هموروئید داخلی و هموروئید خارجی شناخته می شوند. البته انواع بواسیر به درجه های مختلفی هم دسته بندی می شوند. هموروئید داخلی بواسیری است که در داخل مجرای مقعد ایجاد می شود و تمام علائم آن هم داخلی است و در بیرون ظاهر نمی شود. اما بواسیر خارجی به بیرون از مجرای مقعد کشیده می شود و با برجستگی ها و لخته های خونی بدخیم و دردناک همراه است.

برای درمان هر کدام از این بواسیرها راه های مختلفی وجود دارد. بواسیر داخلی و درجه های آن به راحتی درمان می شوند و نیازی به درمان مفصل ندارند و همین که در منزل مواظب سلامتی خودتان باشید و از غذاهای فیبردار استفاده کنید و کمتر یبوست شوید جلوی هموروئید داخلی گرفته می شود. برخی از بواسیرهای داخلی بعد از چند هفته خود به خود درمان می شوند. اما اگر بواسیر خارجی را گرفتید باید به مطب در شفا کلینیک مراجعه کنید تا درمان مناسب آن برای شما تجویز شود.

بواسیر خارجی

همین را برایتان بگویم که بواسیر خارجی بدترین نوع بواسیر است. در هموروئید خارجی رگ های متورم شده به بیرون از مقعد کشیده می شوند و گاهی با دست می توان آنها را به داخل مقعد هدایت کرد. ولی در بواسیر خارجی درجه چهار این امکان هم از بین می رود. هموروئید به بیرون مقعد می آید و همانجا به صورت برآمدگی های کثیف و آزاردهنده می ماند. این بواسیر باعث درد و آزار بیمار می شود و کار دفع مدفوع را هم با مشکل مواجه می کند.

زمانی است که در بواسیر خارجی لخته های خونی ایجاد می شود که این لخته های خونی بسیار دردناک هستند. این لخته ها باعث ایجاد یک بواسیر دیگر, به نام بواسیر ترومبوز با لخته ای می شوند. این هموروئید دارای درد زیاد، التهاب رگ ها و توده ای سفت در اطراف مقعد است که همگی بسیار اذیت کننده هستند. اما من به شما اطمینان می دهم که هیچ کدام از این بواسیر ها خطرناک نیستند, ممکن است درد داشته باشید ولی با درمان می توان آنها را برداشت یا تخلیه کرد.

بواسیر خونی

بواسیر خونی بواسیری است که با خونریزی های زیادی همراه است. این خونریزی ها در زمان عبور مدفوع از مجرای مقعد و روی مدفوع دیده می شوند. ممکن است بدون مدفوع هم مقعد دچار خونریزی شود که علت های مختلفی می توان برای آن بیان کرد. هموروئید خونی باعث کم خونی و فقر آهن در بدن می شود و باید سریعتر تحت درمان قرار بگیرید. بواسیر خونی با فشار آوردن به ناحیه مقعد ایجاد می شود و رگ های خونی این ناحیه دچار انقباص و انبساط های شدید می شود و اینجاست که شروع به خونریزی می کند.

ایا بواسیر خونی خطرناک است؟

بواسیر خونی هنگامی که به موقع درمان نشود ممکن است باعث کم خونی و فقر آهن در شخص شود. کم خونی هم واقعا خطرناک است. پس اگر کوچکترین خونی بر روی مدفوع خود دیدید تا احساس کردید در کاسه توالت خونی وجود دارد هر چه زودتر خودتان را به یک پزشک متخصص بیماری های نشیمنگاهی برسانید و مشکل تان را با وی مطرح کنید.

بواسیر داخلی

بواسیر داخلی در داخل مقعد اتفاق می افتد و رگ های داخلی را متورم می کند. برخی از مواقع ممکن است این رگ ها پاره هم شوند. این نوع هموروئید علائم ظاهری معینی ندارد. ولی اگر بواسیر رشد کند و رگ های خونی تورم کرده از طریق مجرای مقعد به بیرون کشیده شوند, بواسیر داخلی هم شرایطی دردناک را برای بیمار فراهم خواهد کرد.

بواسیر داخلی با درد و خونریزی شناخته می شود ولی چون این موارد داخلی است تشخیص آنها توسط خود شخص کمی سخت است. یکی از راه هایی که می توانید به وجود بواسیر داخلی پی ببرید این است که هنگام دفع مدفوع احساس کنید که هنوز مدفوع تان کامل دفع نشده و برای دفع مجبور به فشار آوردن به ناحیه مقعد شوید. برای اینکه درباره نحوه تشخیص هموروئید بیشتر بدانید می توانید با همکاران ما در شفا کلینیک تماس بگیرید تا راهنمایی هایی لازم را دریافت کنید.

عکس بواسیر داخلی و خارجی

از کجا بفهمیم بواسیر داریم؟

خب واقعا از کجا بفهمیم بواسیر داریم؟ این کار که زیاد سخت نیست! جوابش راحته. بواسیر یک سری نشانه ها و علائم ظاهری دارد که می توانید با دیدن آن ها بفهمید که هموروئید دارید یا نه. این علائم ظاهری بواسیر عبارتند از:

• مشاهده‌ خون در مدفوع در زمان اجابت مزاج
• بیرون‌ زدگی زائده های گوشتی در ناحیه مقعد
• درد و خارش در ناحیه مقعد
• بیرون آمدن ترشحات لزج بعد از اجابت مزاج
• دفع ناقص مدفوع

معاینه بواسیر خارجی

معاینه بواسیر خارجی بهترین راه تشخیص بواسیر است. هموروئید خارجی معمولا زودتر از بواسیر داخلی تشخیص داده می شود. چون رگ های خونی متورم شده در بیرون از مقعد به خوبی دیده می شوند. اگر لخته خون در بیرون مقعد ایجاد شده‌ باشد. ممکن است نیاز به آزمایش دیجیتال برای بررسی خون در مدفوع شما انجام شود.

در صورتی که نشانه هایی از خونریزی مقعد یا خون میکروسکوپیک در مدفوع تان باشد, بهتر است کانال مقعدتان با یک لوله پلاستیکی کوتاه با نور روشن به خوبی بررسی شود. سگموئیدوسکوپی قابل‌ انعطاف یا کولونوسکوپی هم برای رد سایر علت های خونریزی مانند پولیپ‌ های کولورکتال یا سرطان در افراد مسن توصیه می شود. همه این آزمایش ها را به راحتی می توانید در شفا کلینیک انجام دهید و با خیال راحت پروسه درمان بواسیر خودتان را شروع کنید.

بسیاری از بیمارهایی که به بواسیر خارجی مبتلا هستند نیاز به معاینه جدی دارند. چون برخی مواقع این بیماری با سایر بیماری ها نشانه های یکسانی دارد. به همین دلیل تشخیص درست و پیدا کردن درمان مناسب در این مرحله بسیار مهم است. در نظر داشته باشید علائم بیماری در افراد به شیوه های مختلفی ظاهر می شود و ممکن است هر بیمار با توجه به علائم ظاهر شده درمان متفاوتی را داشته باشد.

روش های تشخیص بواسیر

روش های تشخیص بواسیر با علائم آن است. از من می پرسند که چگونه بواسیرمان را تشخیص بدهیم. من در جواب می گویم به علائمش نگاه کنید. شما با کمی دقت در علائم هموروئید می توانید به راحتی نوع بواسیر خودتان را تشخیص دهید. اما هر چقدر هم در علائم دقیق شوید باز یک سری علائم هستند که از زاویه دید شما پنهان هستند. این هم تقصیر شما نست چون شما پزشک نیستند. وظیفه پزشک است که به صورت دقیق علائم بواسیر را در شما تشخیص دهد. پس همین که پی به علائم جزیی ببرید کافی است بقیه علایم ها جدی و تشخیص ها را پزشک برای شما انجام می دهد.

اما لازم است که به برخی از علائم در بدن تان بیشتر حساس باشید و به محض دیدن آنها خودتان را به پزشک برسانید. این نشانه ها و علائم را در ادامه برایتان می گویم.

یکی از اصلی ترین علائم تشخیصی بواسیر مشاهده خون در مدفوع است. موقع دفع مدفوع اگر روی کاسه توالت یا روی مدفوع خونی دیدید, با پزشک تماس بگیرید. ممکن است در ابتدا این خون کم باشد ولی رفته رفته زیادتر هم می شود. پس گول کم بودن خون را نخورید. من معاینه های دقیقی انجام می دهم تا علت خونریزی مشخص شود. اگر علت خونریزی از جاهای دیگر باشد آزمایش های دیگری را هم انجام می دهم.

دومین علامت بیرون زدگی گوشت های زائد از مقعد است. این علامت هم نشان می دهد که شما هموروئید دارید. این زائده های گوشتی به دلیل تورم رگ های خونی ایجاد می شود. ظاهرشان هم که خیلی بد  زشت است.

سومین علامت مربوط به تشخیص بواسیر, درد است. اگر در موقع اجابت مزاج برای تخلیه مجبور شدید فشاری بیارید و بعد این فشار دردی احساس کردید بدانید که بواسیر در کمین شماست. یکجا نشستن و استادن های زیاد هم ناحیه نشیمنگاه را تحت تاثیر قرار می دهد و باعث درد آنجا می شود.

چهارمین علامت هم خارش و بیرون زدن ماده های لزج بدبو از ناحیه مقعد است. اگر موقع اجابت مزاج احساس می کنید هنوز مدفوعی در مقعد است و کامل دفع نشده هم نسبت به بواسیر داشتن خود شک کنید. همه اینها روش های تشخیص بواسیر هستند. همین ها را اگر در خودتان احساس یا مشاهده کردید زودتر به پزشک مراجعه کنید تا تشخیص قطعی و روش درمان مناسب شروع شود. البته همکاران ما در شفا کلینیک هم آماده اند در تشخیص سریع تر علائم هموروئید شما را راهنمایی کنند فقط کافی است یک تماس ساده با ما بگیرید.

خیلی از بیمارهایی که من با آن ها سرو کار داشتم, برای آمدن پیش من یا هر پزشک دیگری برای معالجه بواسیر شان خجالت می کشیدند. یا اینکه اطلاعات خوبی درباره هموروئید نداشتند. این خجالت کشیدن و نداشتن اطلاعات باعث شده بود آنها دردهای زیادی را تحمل کنند. ولی بعد از مراجعه متوجه می شدند که این همه مدت برای هیچ و پوچ درد کشیده اند و می توانستند به راحتی بواسیرشان را درمان کنند.

بواسیر بیماری است که در ابتدا علائم خفیفی دارد و برخی از علائم آن به راحتی قابل تشخیص نیست ولی با گذشت زمان بدون رعایت و انجام درمان های اولیه, علائم هم شدیدتر می شود. بیشتر بیمارها درست و حسابی نمی دانند چه زمانی باید به دکتر مراجعه کنند. یا اینکه نمی دانند به کدام پزشک مراجعه کنند. به همین دلیل از درمان بیماری خود را به تاخیر می اندازند و یا به خاطر خجالت زمانی به دکتر مراجعه می کنند که بواسیر پیشرفت کرده و دیگر درمان های اولیه جوابگو نیست.

برای اینکه ترس و خجالت شما بریزید بهتر است با همکاران ما در شفا کلینیک تماس بگیرید و با آنها مشکلات خودتان را در میان بگذارید. مطمئن باشید بهترین توصیه ها و راهکارها را دریافت خواهید کرد و با گفتگو تمام خجالت ها و ترس های شما از این بیماری کمتر خواهد شد و راه درمانی مناسب را پیدا خواهید کرد.

چه زمانی به دکتر مراجعه کنیم؟

توصیه من به بیمارها این است که در مراحل ابتدایی ظاهر شدن علائم بواسیر به دکتر مراجعه کنند. تا هر چه زودتر مراحل درمان شروع شود. پس بهترین زمان برای مراجعه دکتر زمانی است که در ناحیه مقعد احساس درد, سوزش یا خارش کردید است.

توجه کنید که پوست این ناحیه از بدن در زمان های ابندایی مبتلا به هموروئید عصبی ندارد و در برابر لمس شدن واکنشی از خود نشان نمی دهد و موقع درمان هم بیمار دردی را احساس نمی کند. ولی اگر بیماری پشیرفت کند, عصب ها هم فعال می شوند و درمان بیمار با دردهایی همراه خواهد بود.

اولین کار بعد از مراجعه به دکتر متخصص بواسیر, انجام معاینه های فیزیکی و آنوسکوپی است که این معاینه ها برای تشخیص هموروئید بسیار مهم اند. بواسیر داخلی زائده های کوچک و قرمزی در داخل مقعد هستند که در بخش پایانی مقعد با خونریزی های اندکی همراه است. یا ممکن است هنگام اجابت مزاج روی کاسه توالت یا مدفوع لکه های خونی مشاهده شود. بواسیر داخلی درمان آسان تری دارد و با کمی مواظب و انجام مراقبت های لازم سریعتر درمان می شود.

این را هم بگویم که برخی از بیمارهایی که پیش من می آمدند بواسیر داخلی را جدی نگرفته بودند و از طرفی هم بهداشت عمومی خودشان را رعایت نکرده بودند. به همین خاطر به هموروئید لخته ای یا ترومبوزه مبتلا شده بودند. . توده سفتی در بیرون مقعدشان ایجاد شده بود که برخی زمان ها از آنها ماده های مخاطی لزجی بیرون می زد. در این حالت که کار به بواسیر خارجی کشیده شده, زائده های گوشتی آبی رنگ, کبود, التهاب دار و دردآور بودند که با کمترین فشاری از آنها خون بیرون می آمد.

برای درمان بواسیر خارجی یا بواسیر ترومبوزه و لخته ای باید از روش های جراحی و لیزر درمانی کمک گرفت. عمل لیزر برای هموروئید بسیار خوب است و جایگزین مناسبی برای روش های سنتی درمان بواسیر است. لیزر بواسیر در کلینیک ما به صورت حرفه ای انجام می شود و کاملا با بیحسی موضعی است و همه انواع هموروئید را هم درمان می کند.

با درمان بواسیر با لیزر دیگری نیازی به بستری شدن ندارید و کاملا سرپایی مداوا می شوید. بعد از درمان هم لازم نیست برای تعویض پانسمان به شفا کلینیک مراجعه کنید. این روش درمانی برای بواسیرهای درجه ۳ و ۴ بسیار مناسب است و طرفدارهای زیادی هم پیدا کرده است.

 

منابع و مآخذ

1. وبسایت دکتر داود تاجبخش و مصاحبه اختصاصی با ایشان
2. بواسیر, ویکی‌پدیا, دانشنامهٔ آزاد
3. هموروئید (بواسیر), زیر نظر علی واحدی, تهیه کننده دفتر پرستاری آموزش بیماران [بیمارستان تخصصی و فوق تخصصی خاتم‌الانبیا], تهران, میرماه, ۱۳۹۱.
4. فتق، بواسیر، شقاق و خارش, سعید اصلان‌آبادی .. [و دیگران‌], تهران‌: ما و شما, ۱۳۸۳.
5. Hemorrhoids No More: The Complete Guide on Hemorrhoids Causes & Symptoms, Hemorrhoids Treatments, & How Never to Have Hemorrhoids Ever Again!
   Book by Thomas Barrett, May 2014
6. Hemorrhoids, Coloproctology book series, Editors Carlo Ratto, Angelo Parello, Francesco Litta, Publisher Springer International Publishing, 2019
7. Hemorrhoids – Cfpc
8. Hemorrhoid Information and Treatment – Stanford Health Library